Dlaczego w Polsce zarządca drogi nielegalnie ustawia znak STOP na przejazdach kolejowych?

W Polsce często można zauważyć znak STOP na przejazdach kolejowych, jednak nie zawsze jego obecność jest zgodna z prawem. Szczególnie problematyczne jest jego ustawianie na przejazdach kolejowych kategorii A, B i C, co w wielu przypadkach może stanowić naruszenie przepisów. W niniejszym artykule przyjrzymy się, dlaczego taka praktyka jest nielegalna i jakie mogą być jej konsekwencje.

Kategorie przejazdów kolejowych a zasady stosowania znaków
Przejazdy kolejowe w Polsce są klasyfikowane według pięciu kategorii (A, B, C, D, E), a każda z nich ma określone zasady oznakowania i zabezpieczenia. Kluczowe dla omawianego problemu są trzy pierwsze kategorie:
• Kategoria A – przejazdy wyposażone w rogatki lub półrogatki i nadzorowane przez dróżnika.
• Kategoria B – przejazdy z automatycznymi rogatkami lub półrogatkami.
• Kategoria C – przejazdy zabezpieczone wyłącznie sygnalizacją świetlną.
Zgodnie z polskimi przepisami, w przypadku przejazdów kategorii A, B i C kierujący pojazdem musi stosować się do sygnalizacji świetlnej i/lub rogatek. Nie ma obowiązku zatrzymywania się, jeśli sygnalizacja nie wskazuje konieczności zachowania szczególnej ostrożności.

Nielegalne stosowanie znaku STOP
Znak STOP (B-20) wymaga bezwzględnego zatrzymania się i upewnienia, że przejazd przez torowisko jest bezpieczny. Jednak zgodnie z polskimi przepisami:
• Na przejazdach kategorii A i B znak STOP jest zbędny, ponieważ bezpieczeństwo zapewniają rogatki i sygnalizacja świetlna.
• Na przejazdach kategorii C sygnalizacja świetlna precyzyjnie wskazuje, czy można przejechać, a więc dodawanie znaku STOP powoduje sprzeczność z przepisami i wprowadza kierowców w błąd.
Podstawą prawną regulującą oznakowanie przejazdów kolejowych w Polsce jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz rozporządzenie w sprawie warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dokumenty te jasno określają, że znak STOP może być stosowany jedynie w przypadku przejazdów kategorii D i E, gdzie nie ma aktywnych systemów zabezpieczenia.
§ 81. Dla ostrzeżenia użytkowników dróg przed zbliżaniem się do przejazdu kolejowo-drogowego oraz przejścia zarządca drogi umieszcza następujące znaki:
zakazu B-20 „stop” – przed przejazdem kolejowo-drogowym kategorii D, na którym nie są zachowane warunki widoczności na przejeździe kolejowo-drogowym, przed przejazdami kolejowo-drogowymi kategorii A, B i C, w przypadkach określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia;

Skutki błędnego oznakowania
Nielegalne ustawienie znaku STOP na przejazdach kategorii A, B i C może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji:
1. Niepotrzebne zatrzymania ruchu – wymuszanie zatrzymania w miejscach, gdzie nie jest to konieczne, może zwiększać korki i spowalniać ruch drogowy.
2. Ryzyko kolizji – nieoczekiwane zatrzymania, zwłaszcza na ruchliwych drogach, mogą powodować wypadki.
3. Dezorientacja kierowców – kierujący mogą nie wiedzieć, czy mają przestrzegać sygnalizacji świetlnej, czy znaku STOP, co prowadzi do niepewności i potencjalnie niebezpiecznych sytuacji.
4. Odpowiedzialność zarządcy drogi – jeśli dojdzie do wypadku z powodu błędnie ustawionego znaku, zarządca drogi może zostać pociągnięty do odpowiedzialności prawnej.

Ustawianie znaku STOP na przejazdach kolejowych kategorii A, B i C jest niezgodne z polskimi przepisami i może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze. Zarządcy dróg powinni przestrzegać obowiązujących regulacji, aby niepotrzebnie nie utrudniać ruchu i nie wprowadzać kierowców w błąd. W przypadku stwierdzenia nielegalnego znaku STOP na przejeździe kolejowym warto zgłosić ten fakt odpowiednim służbom, takim jak zarządca drogi lub Główny Inspektorat Transportu Drogowego.

Dr Maciej Kulka, biegły sądowy, instruktor nauki i techniki jazdy,
ekspert w Ministerstwie Infrastruktury